18 Şubat 2010 Perşembe

ATM İle İlgili Kaynaklar

Bitirmiş olduğum 6" f/7,2 aynanın yapım aşamalarını yazmaya başlamadan önce bu işe tamamen  yabancı olanlar için Amatör Teleskop Yapımı konusunda bir kaç temel kaynağı vermenin doğru olacağını düşündüm. Sadece bunlardan faydalanarak siz de kendi teleskop aynanızı yapabilirsiniz, yoğun bir uğraş gerektirecek ancak sabırlı olduğunuz sürece de başarılı olmama şansınız yok.

Aynayı yaptık peki sonra ne olacak diyebilirsiniz, tabii ki o aynayı bir teleskop gövdesine yerleştirmeliyiz, ancak komple bir teleskop tasarlamak ve bunu inşa etmek başarıyla tamamlanmış en az bir aynayı tamamladıktan sonra düşünülmeli bana kalırsa. Ayna hücresi nasıl olmalı, kundak, tüp, odaklayıcı, ikincil ayna nasıl bağlanmalı vs. gibi düşünülmesi gereken bir çok parametre olacak, bu nedenle öncelikle ayna yapımıyla başlanmalı. Zaten teleskobun tüp uzunluğu, ikincil aynanın çapı gibi değerlerin ortaya çıkması için öncelikle birincil ayna tamamlanmalı.

Bunları söylerken birincil aynanın sanki teleskobun herhangi sıradan bir parçasıymış, aynayı yapmak teleskobu yapmaktan önemsizmiş gibi düşünülmesini istemem. Tam tersine yapacağınız ayna teleskobun en önemli, en hassas işlenmesi, en çok emek verilmesi gereken parçası olacak. Yapacağınız aynaya göre de teleskobunuzun karakteri (derin uzay gözlemine mi uygun gezegen gözlemine mi, kısa tüplü ve hafif olup kolay mı taşınır yoksa tek başınıza yerinden kaldıramazsınız ama ışık toplama kabiliyetiyle açıklık çılgınlığınızı (aperture fever) mı tatmin eder) belli olur. Bunun yanında aynanızı tamamlayana kadar belki de ince bir kitap yazabilecek kadar çok şey öğreneceksiniz. Kullanacağınız malzemeler ve özellikleri, ölçüm ve test aletlerinin yapılışı ve kullanımı, aşındırma ve cilalama hareketleri, aşındırma ve cila aletlerinin yapımı, son aşamada ihtiyaç duyacağınız özel biçimlendirme hareketleri, ronchi test aletinin ve testinin yapılması ve yorumlanması (daha iddialıysanız foucault testi) gibi bir çok şey öğreneceksiniz, optik reçinenin kokusunu, seryum oksitle cila yaparken çıkan sesleri seveceksiniz, en sonunda elinizde tutacağınız şey bir cam parçası değil (garanti veriyorum) sanki yeni doğmuş çocuğunuz gibi gelecek :)

Neyse çok da uzatmadan sözünü ettiğim, ihtiyaç duyulacak temel kaynaklara geçeyim.

ATM Türk

http://www.atmturk.org/
http://tech.groups.yahoo.com/group/ATM_Turk/

Ne mutlu ki Türkiye`de böyle bir topluluk, bu toplulukta da bu kadar özveriyle çalışan, bildiklerini aktarmaya çalışan kişiler var. Kültür Üniversitesi`nin düzenlediği ATY çalıştaylarının ilkinin de, benim de katıldığım ikincisinin de arkasında ATM Türk`ten hocalarımız var. Ben öğrendiğim her şeyi kendilerinden öğrendim, 2. aynamı yine hocalarımın sağladığı malzemeler ile ve gönderdiğim bezdirici sorulara verdikleri cevaplar sayesinde tamamladım. Siz de amatör teleskop yapımına meraklıysanız ATM Türk kesinlikle ilk adresiniz olmalı. İhtiyaç duyacağınız neredeyse tüm bilgiler zaten ya Wiki sayfasında veya e-posta grubunun eski mesajlarında mevcuttur, sorularınız veya ayna yapımı için malzemelere ihtiyacınız varsa yine e-posta grubuna mesaj göndererek yardım isteyebilirsiniz.

Stellafane
 
http://stellafane.org/

Simpsonlar`dan da bildiğimiz Springfield`ın amatör teleskop yapım topluluğu, dünyanın en ünlü ATM topluluğu, aynı zamanda en eskilerinden biri. Kendilerine ait arazilerinde gözlem için bol bol alan, toplantı, eğitim ve çalışmalar için de kapalı alanları var. Her sene düzenlenen conventionlarda katılımcılar kendi teleskoplarını sergiliyor ve çeşitli kategorilerde düzenlenen yarışmalara katılıp en iyi teleskop ve aynalar seçiliyor. (Bu arada geçen yaz yapılan toplantıda Jerry Wright ATY 2009 çalıştayı için hazırlanan teleskobu da sergiledi, ATM Türk mail grubuna üye iseniz fotoğrafları şu bağlantıdan görebilirsiniz.)

Çok da dağılmadan sadede geleyim, Stellafane sitesindeki kısa ve öz bilgiler de ayna yapımına yeni başlayanlar için faydalı olacaktır, ben aşağıdaki sayfalardan ihtiyaç duyduklarımın çıktısını alarak aynamı yaparken faydalanmıştım.

http://stellafane.org/tm/atm/index.html 

How To Make A Telescope - Jean Texerau


http://www.willbell.com/tm/tm3.htm 

Amatör teleskop yapımı için temel kitaplardan biri, bilmem gereken her şey derli toplu tek bir kaynak olarak elimin altında bulunsun diyorsanız kitapları da tercih edebilirsiniz. Böyle yönlendirmek ne kadar doğru bilmiyorum ama bu kitabın eski basımını internetten bulmak mümkün. Bazı konularda güncel kaynaklar kadar iyi olmasa da yine de çok çok faydalı ve kapsamlı. Tabii ki imkanı olanların ücretini ödeyerek kitabın güncel basımını satın alması daha doğru olacaktır :)

Bunun dışında amatör teleskop yapımı ile ilgili 4-5 kitap daha bulabildim ben internetten, benden söylemesi, bedavaya indirmek veya imkan dahilindeyse satın alarak yazarın emeğinin karşılığını vermek konusunda vicdanınızla yüzleşmek size kalmış :D

Ek olarak aşağıdaki web siteleri de takip edilmeye değer:

  • http://www.gokbilim.com astronomiyle ucundan da olsa ilgiliyseniz kesinlikle üyesi olmanız gereken forum, amatör teleskop yapımı konusunda da yardıma ihtiyacınız olursa burada sizi yönlendirebilecek bir çok kişi var 

1 yorum:

Nurcan Örtügen Gök dedi ki...

Blogun hayırlı olsun Tanerciğim, bir numara sensin kesinlikle :) çok mutlu oldum nihayet günlük tutmana. başarılar, sevgiler :)